Kondansatör, iki iletken plaka arasına yerleştirilmiş yalıtkan (dielektrik) bir malzeme ile yapılır. Bu iki plaka arasına elektrik yükü depolanır.
? Ne İşe Yarar?
- Elektrik yükü depolamak
- Filtreleme (dalgalı akımı düzleştirmek)
- Zamanlama devrelerinde gecikme yaratmak
- Güç kaynağındaki voltaj dalgalanmalarını yumuşatmak
- Sinyal geçişini kontrol etmek (AC geçer, DC geçemez)
⚙️ Nasıl Çalışır?
- Kondansatöre bir gerilim (voltaj) uygulandığında, plakaların biri pozitif, diğeri negatif yükle yüklenir.
- Bu yükler dielektrik malzeme sayesinde birbirine temas etmez ama bir elektrik alan oluşturur.
- Gerilim kaldırıldığında, bu yükler hala kondansatörde bir süre tutulur.
- Devre tamamlandığında (örneğin bir lamba bağlandığında), kondansatör yükünü boşaltır – bu da lambanın kısa süreli yanmasına neden olabilir.
? Bir Benzetmeyle:
Kondansatörü bir kova gibi düşün:
- İçine su yerine elektrik yükü dolduruyorsun.
- Kova dolunca daha fazla yük giremez (maksimum kapasiteye ulaşır).
- Sonra bu suyu (elektrik yükünü) kontrollü bir şekilde boşaltabilirsin.
? Temel Özelliği: Kapasitans (Farad, F)
- Bir kondansatörün ne kadar yük tutabileceği kapasitans ile ölçülür.
- Birimi Farad (F)’dır ama genellikle:
- mikrofarad (µF),
- nanofarad (nF),
- pikofarad (pF) kullanılır.
- mikrofarad (µF),
? Örnek:
Bir devrede 1000 µF'lık bir kondansatör, elektrik kesildiğinde kısa bir süreliğine LED'in sönmesini geciktirebilir. Bu, kondansatörün yükü boşaltırken LED'i beslemesinden kaynaklanır.